"Rusi veliko interesovanje pokazuju za cjelokupnu istočnu Hercegovinu, od Trebinja do Gacka, naročito u predjelu Bilećkog jezera i Zelengore, odnosno sela Vrbnice, gdje su krenuli sa kupovinom površina od po dvije do tri hiljade kvadrata. Na tom lokalitetu žele postavljati montažne kuće", tvrdi Milić.
Dodaje da se Rusi ne mogu načuditi da je zemlja ovdje tako jeftina jer je na Zelengori kvadrat od pet do 20 maraka i to je najatraktivniji dio prema Orlovačkom jezeru, koji je po ljepoti prepoznao i Emir Kusturica i na tom lokalitetu snimao scene za film "Na mliječnom putu".
Objašnjava da je Gradska uprava Bileće već isparcelisala oko 60 lokacija na obalama Bilećkog jezera, te da je agencija "Tviko" bila posrednik za sedam ruskih kupaca koji su u prvom redu uz obalu već kupili sedam lokacija, dok se za dio koji se nadovezuje na isparcelisane površine već pregovara s investitorom iz Češke.
Prema Milićevim tvrdnjama, u pitanju je vlasnik lanca riječnih podmornica i na Bilećkom bi jezeru zasigurno razvio ovaj vid turizma.
Nedostatak ovog netaknutog dijela prirode je, kaže Milić, jedino taj što od glavnog puta na Tjentištu prema selu Vrbnica vodi samo loš makadamski put u dužini od 10 kilometara, odnosno 14 kilometara do Orlovačkog jezera. Milić kaže da predjeli takozvane Visoke Hercegovine veoma pozitivno utiču na zdravlje.
"Povoljan planinski vazduh izuzetno dobro utiče i na srčane bolesnike, astmatičare, ali i sve one sa psihičkim problemima, tako da bi Rusi ovdje razvili planinski turizam u pravom smislu riječi, da imaju bolju infrastrukturu", tvrdi Milić.

Malezijci

Za Hercegovinu interesovanje pokazuju i Malezijci, ali oni traže lokalitete sa većinskim muslimanskim stanovništvom i to uglavnom u okolini Stoca, gdje su, navodno, kupili već dio zemlje u predjelu gdje ima takozvane žive vode.

Nezavisne novine

Međutim, tokom 1992. godine Hrvatska vojska predvođena generalom Jankom Bobetkom minirala je kriptu i bagerima praktično uradila sve da se tragovi zločina unište.

Iako je veliki broj moštiju uništen sačuvano je sedam sanduka. Sveti arhijerejski Sabor Srpske pravoslavne crkve kanonizovao je prebilovačke mučenike i od prošle godine se slave kao sveti svakog 6. avgusta.

Spomen-hram u Prebilovcima ponovo se obnavlja, zahvaljujući brojnim donatorima. Među njima veliki je broj Srba koji su porijeklom iz Hercegovine. Veliku pomoć i podršku u izgradnji hrama pružila je Vlada Republike Srpske.

Planirano je da obnovljeni Spomen-hram u Prebilovcima bude osveštan 8. avgusta.

Lidice su teško postradale poslije ubistva Hitlerovog protektora Češke Rajnharda Hajdriha. Atentat je izvršen 27. maja 1942, a Hajdrih je umro od zadobijenih rana 4. juna iste godine.

Poslije sumnje za vezu sela sa atentatorima, koja nije potvrđena, Nijemci su odlučili da nad Lidicama izvrše stravičnu odmazdu. NJeno izvršenje započelo je već 10. juna kada je cjelokupno stanovništvo sela uhapšeno, da bi muškarci zatim bili odvojeni od žena i dece.

Toga i narednih dana strijeljano je, bez ikakve krivice, 199 Lidičana, 192 muškarca i sedam žena. Poslije tri dana od hapšenja Nijemci su odvojili majke od djece.

Žene su odvedene u logor u Ravensbriku, a djeca, pretežno, u logor u Helmnu u Poljskoj. Tu su poubijana u kamionima-dušegupkama. Dio dece je predat njemačkim porodicama na usvajanje. Smrtno je stradalo 98 lidičke djece.

Poslije rata pronađeno je i vraćeno majkama ili drugim srodnicima 18-oro djece iz sela.

Prema dostupnim podacima ukupno je stradalo ili nestalo 320 stanovnika Lidica, odnosno 63,5 odsto stanovnika.

Selo je spaljeno i eksplozivom sravnjeno sa zemljom i tako potpuno uništeno 1. jula 1942. godine.

SRNA

Deca danas u Prebilovcima čine četvrtinu stanovništva, od oko 60 stanovnika, 16 su osnovci i srednjoškolci, a ima i studenata koji se školuju u 35 kilometra udaljenom Mostaru, opisuje nam demografsku sliku sela ovdašnji paroh, jerej Marko Gojačić.

– Hvala Bogu, vera meštana i njihova snaga za povratak i obnovu kuća i crkve nadjačala je sve ostale prepreke koje donosi današnjica pa su nošeni tom verom uspeli da obnove život u Prebilovcima – kaže otac Marko Gojačić.

Od njega saznajemo da tih prepreka nije malo. Mnogo je u selu neobnovljenih kuća, uz tridesetak obnovljenih, loša je infrastruktura, očekuje se da će tek ove godine kroz selo biti sprovedena voda, a đaci pohađaju škole koje rade po hrvatskom i bošnjačkom programu i nemaju mogućnosti da u školi izučavaju svoj jezik i istoriju.

– Stradanje tih ljudi u Drugom svetskom ratu i zločini koji su nad njima vršeni zauvek su obeležili ovo selo, jer se broj njegovih žitelja nikada posle nije vaspostavio. Prebilovačka priča je uvek aktuelna, ali je događaj koji ide nakon stradanja – vaskrsenje. Tako ćete, svrativši u selo, čuti o stradanju, ali i osetiti da je vaskrsenje pobeda nad smrću – kaže otac Marko Gojačić.

Na putu do Prebilovaca nema table koja bi vam bila putokaz, priča Milenko Jahura, Beograđanin rodom iz ovog sela. Neki mnogo jači, unutrašnji putokazi, dovode potomke Prebilovčana svake godine na godišnjicu stradanja u ovo selo. Jahura, koji je predsednik Srpskog nacionalnog društva „Prebilovci“, kaže da će ovog avgusta, budući da će dugo očekivani Hram vaskrsenja Hristovog biti osveštan, više desetina autobusa u Prebilovce dovesti verni narod. Kao i mnogi Prebilovčani, i Jahura kao deo porodičnih uspomena nosi sećanje na stravično stradanje u leto 1941. godine. Njegova majka, Joka, rođena Ekmečić, uspela je da pobegne iz sabirnog centra u selu Tasovčićima i izbegne smrt, ali šestoro njenih ukućana, njena braća, sestre, majka koja je bila pred porođajem, nisu bili te sreće.

– U selu je obnovljeno nekoliko kuća za koje planiramo da budu neka vrsta memorijalnih centara koji će čuvati uspomenu na prebilovačke žrtve. Svet treba da čuje istinu o stradanju Srba u Prebilovcima, ona se više ne može sakriti – kaže Jahura.

Za sada, međutim, svetu je od Prebilovaca daleko poznatije obližnje 13 kilometara udaljeno Međugorje. Tu se, na četrdesetogodišnjicu stradanja Srba iz ovog kraja, ukazala Gospa, Bogorodica.

– Oni koji su je videli opisivali su je kao ženu sa detetom. A dolazila je baš iz pravca jame Golubinke, jednog od najvećih srpskih stratišta na ovom području. Ono što zbunjuje svakog verujućeg čoveka, bez obzira na to kojoj crkvi pripada, jeste to što se najveća od žena, Bogorodica, pojavila u neposrednoj blizini mesta gde su stradale stotine nevinih žena i dece, a da ništa o tom strašnom zločinu „vidjelicama“ kojima se ukazala nije poručila – kaže Jahura.

Sveta stolica je oformila posebnu komisiju za ispitivanje međugorskog fenomena, ali njihovi zaključci nisu još saopšteni. Papa Franjo, kao ni njegovi prethodnici, još nije razrešio dilemu da li je Međugorje mesto čuda ili nije, ali su u njegovim rečima da „Gospa nije šefica pošte da šalje poruke svaki dan“ mnogi prepoznali međugorski fenomen, budući da se nekim tamošnjim „vidiocima“ Gospa ukazivala svakodnevno tokom niza godina.

– Ne znam da li se Vatikan ograđuje od Međugorja, ali znam da je kult Gospe iz Međugorja i danas veoma jak. Međugorje je danas veoma bogato mesto. Nema kuće koja ne izdaje sobe za hodočasnike, sagrađeno je i puno malih pansiona, tu su vodoskoci, teniski tereni. Grade se i novi objekti za smeštaj mnogobrojnih posetilaca i u toj gradnji već se stiglo na svega 700–800 metara od jame Golubinke – priča Jahura.

Na zvaničnom sajtu posvećenom ukazanjima i čudima Gospe iz Međugorja, u odeljku koji se bavi istorijatom ovih krajeva, obrađen je i period Drugog svetskog rata. Jedini događaj koji se navodi iz ovog perioda jeste „Golgota hrvatskog naroda“ u Blajburgu, gde je „oko 300.000 civila i vojnika izgubilo život“.

Jelena Čalija / Politika.rs
objavljeno: 10.06.2015.

"Veoma smo ponosni što otvaramo novu fabriku `Henkel` u Bileći, kao dio naše strategije da zadržimo vodeću poziciju u jugoistočnoj Evropi. Iz ove fabrike snabdijevaćemo domaće i okolna tržišta", dodao je Cetl.

Rukovodilac ekonomskog odjeljenja njemačke Ambasade u BiH Verner Frank ocijenio je da su ekonomski odnosi između NJemačke i BiH dobri, te izrazio nadu da će ova investicija biti podsticaj za ulaganje i drugim njemačkim investitorima.

Načelnik opštine Bileća Miljan Aleksić kaže da je od velikog značaja za ovu malu hercegovačku opštinu takav projekat čijom realizacijom je omogućeno zaposlenje većeg broja radnika.

"Nadamo se da će dolaskom `Henkela` u Bileću ova lokalna zajednica privredno oživjeti, te da će i drugi investitori naći interes da ulažu na ovim prostorima", rekao je Aleksić.

Otvaranju fabrike prisustvovali su i direktor Agencije za promociju stranih investicija u BiH Jelica Grujić, te poslovni partneri i predstavnici privrednog života Hercegovine.

Srna

SPISAK DONATORA:

Donаtorsko veče – oktobаr 2014.

1. Mljekаrа „PERFETO“

2. DOO DODRA

3. MDM

4. Grаdskа pekаrа

5. Mesаrа „JAGNJE“

6. Drаgstor „ZOKI“

7. TR „KILAVCI“

8. Pаnsion „STADION“

9. SP „VILIJAMS“

10. Kаfe „VIKTORIJA“

11. TOMČA

12. Kаfe „KORZO“

13. VUKOVIĆ DRAGAN

14. DOO „Dаmjаnаc “

15. Cvjećаrа „IRIS“

16. Pekаrа „EVROPA“

17. Mesаrа „ROG“

18. Crkvenа opštinа Nevesinje

19. TR „JELENA“

20. Restorаn „BUKVICA“

21. Autodijelovi „Vučinić“

22. Krаvić Rаško

23. Kаfe „RIO“

24. Kаfe „ODESA“

25. Restorаn „BEOGRAD“

26. Advokаt Obrаd Ristić

27. Šiljegović Momo

28. Rаdovаnović Čedo

29. Ilić Čedo

30. Z.T.R „ SANTOS“

31. Limаrskа rаdnjа „Kаpor“

32. D O O „BMD“ Rаšović

33. Prаonicа „ĐURO“

34. Kojičić Miroslаv

35. Nаtur FLORA

36. Lаzović Lаzаr

37. Dr Milivojević Velibor

38. Dr Kokotović Rаnko

39. Dr Kljаjić Đorđo

40. Dr Vаsiljević Boro

41. Dr Brenjo Mаksim

42. Dr Crnogorčić Gospаvа

43. Dr Mitrinović Cmiljkа

44. Dr Tešаnović Mаjа

45. Dr Zečević Milijаnа

46. Pržionicа kаfe „ŠIŠ“

47. Pržionicа kаfe „MOKA“

48. St.аmbulаntа „NIZODENT“

49. Ivаnović Verа

50. Unković Slobodаn

51. Zirojević LJeposаvа

52. Agencijа „ABAKUS“

53. Zubаc Milаnkа

54. Buregdžinicа „ PZ“ Lаketа

55. Kаfe „DIONIS“

56. Advokаt „Šipovаc Mihаjlo“

57. Glogovаc Dаnilo

58. Kаfe „LEONARDO“

59. Autoprаonа Buhа Vojin

60. Kаfe „EX“

61. Autoškolа „MUNJA“

62. Mediа Group ŠONE

63. Kešelj Gojko

64. Dаbić Drаgаn

65. Osoblje Bolnice

66. Pržionicа „MINAS“

67. Dr Vuković Rаdoslаv

68. Mitrić Borikа

69. Budаlić Zoricа

70. Bogdаnović Slаvа

71. Dr Tаmindžijа Žаrko

72. Dr Skočаjić Tripo

73. Kаfe „DERBI“

74. Gril „“5M“ Vujović

75. Komision „ORION“

76. Fаst fud „Đogić“

77. Vаsković Vesnа

78. Rаdović Drаženkа

80. Đurаsović Bojаnа

Žirаlne uplаte

1. Sport komision TR Rаdаn M.

2. Restorаn Drenovik

3. Svаdbeni sаlon Pаšаjlić

4. ZIS kompаni DOO Nevesinje

5. ZMIN KOMERC

6. STR „DEJAN „

7. PELET DOO Nevesinje

8. EURO-TRANS

9. EURO-LINE DOO Nevesinje

10. DRAGSTOR „KOD MILANA“

11. Nevesinjeputevi AD

12. NLB RAZVOJNA BANKA AD

13. APOTEKA MEDIKA KAPOR

14. STR „MOKA“

15. NENAD KISIĆ

16. BRCKO-GAS OSIGURANJE

17. Sаl. nаmještаjа ELEGANT

18. Veterin. аmbulаntа SAMARDŽIĆ

19. RADIĆ DRAGAN

20. Butik DJEČIJE CARSTVO

21. GOLF KOMERC

22. Automeh Teletinа

23. Šipovаc DOO Odžаk

24. Obrаd Sаvić

25. Apotekа Bogdаnović

26. TR ZOVI DO

27. GRATEN DOO Nevesinje

28. Kisić Oliverа

29. Kovаcević Irenа

30. HERCEGOVINAAUTO

31. FARMA VEPAR

32. TRIO-KOMERC DOO

33. RADIO NEVESINJE

34. VEKTRA PLUS

35. AGENCIJA VIZIT

36. Vukаjlović Borislаv

37. AURORA Nevesinje

38. MIRJANA OD NEVESINJE

39. Sаvić Bojаn

40. Nаstić Veljko

41. Kаblomontаžа Jаminа

42. Friz. sаlon FIKS

43. Bulаjić Milа

44. Kаpor Anа

Radio Nevesinje

Pacijent Hadil Mešanović iz Sarajeva kaže da se nakon operacije suženja jednjaka osjeća veoma dobro, ističući da se za ovu bolnicu odlučio jer je čuo da vrhunski tim ljekara u njoj radi ove zahvate i da su odlični uslovi u novootvorenoj bolnici.

"Već osjećam da mogu hodati, prezadovoljan sam, i nisam se pokajao što sam ovdje došao", rekao je Mešanović i dodao da je sam platio sve troškove s obzirom da je insistirao da to bude u Nevesinju, a federalni Fond nije prihvatio da plati jer se operacije rade u Sarajevu.

Prije mjesec dana u novootvorenoj bolnici u Nevesinju danas je prvi put u Republici Srpkoj i BiH urađena operacija jednjaka koja se ne radi nigdje u bivšoj Jugoslaviji, osim u Beogradu.

Bolnica u Nevesinju, površine 3.600 metara kvadratnih, jedna od najsavremenijih u regionu, otvorena je u oktobru prošle godine s ciljem da građanima Nevesinja, Hercegovine i okruženja obezbijedi adekvatnu, vrhunsku medicinsku uslugu.

Kapacitet bolnice je 51 krevet, a opremljena je savremenom medicinskom opremom, specijalizovana za hirurgiju, dijagnostiku i najkomplikovanije operativne zahvate.

Srna

"Da bi `Vodovod` mogao da servisira tekuću potrošnju električne energije koja je trenutno na mjesečnom nivou 30.000 KM, trebalo bi da se uradi korekcija cijena vode, ali na lokalnim organima je da donesu tu odluku", rekao je Vukoje i napomenuo da je trenutna cijena 56 feninga po metru kubnom za fizička lica, a za pravna 2,03 feninga.

Predsjednik sindikata "Elektro-Hercegovine" Radoslav Ninković kaže da su i radnici zadovoljni skorim rješavanjem problema višegodišnjih dugovanja zbog kojih su, kako je rekao, i oni trpjeli, jer im stimulacija i plate zavise od naplate električne energije.

Bilećki "Vodovod" preduzeću "Elektro-Hercegovina" duguje oko sedam miliona maraka.

Srna

Ristićeva je navela da su motiv da uradi portrete u kamenu nametnula djela junaka „Nevesinjske puške“, čiji je pucanj uzdrmao tadašnju Evropu.

„Dati život, spaliti vlastito imanje, kako su to činili moji junaci, a sve zarad slobode svog naroda, nešto je zaista univerzalno i danas teško pojmljivo. Pri tom su dobro znali da sami ne mogu pobijediti svemoćno Carstvo. A nedostatak fotografija junaka bio je samo dodatni motiv i inicijacija da ih ovjekovječim u kamenu“, kaže autorka izložbe.

Ona je dodala da je kamen na kom je slikala junake ustanka originalan hercegovački i to sa Morina, iz kraja harambaše Pere Tunguza jednog od najvećih junaka Nevesinjske puške.

Ristićeva je slike u kamenu radila tri godine.

Biljana Ristić živi i radi u Novom Sadu, a osim slikanjem bavi se i dizajniranjem, ilustracijom, kao i filmom.

Izložbu je otvorila praunuka harambaše Tunguza – Nataša Gligorić, koja je istakla da je Ristićeva svojim slikama vizuelizovala odlučnost junaka „Nevesinjske puške“.

„Na njihovim bledim licima uokvirenim bradama i brkovima, širokim čelima, kao i u zamišljenim pogledima ispod gustih obrva očitava se slavno doba Hercegovine“, navela je Gligorićeva.

O izložbi su još govorili i direktor Kulturnog centra Novog Sada Bojan Panaotović, književnik Radovan Ždrale, kao i sama autorka.

Ovu izložbu Novosađani će moći da pogledaju do 19. juna.

Izložba „140 godina Nevesinjske puške“ 23. juna biće postavljena u Beogradu, u Galeriji Radio-televizije Srbije, a poslije Beograda biće postavljena u Nevesinju, kao i Trebinju.

Ustanak u Hercegovini pod nazivom „Nevesinjska puška“ /1875. godine/ bio je istorijski događaj koji je pokrenuo takozvano veliko Istočno pitanje.

SRNA

Zbog izgradnje brane Grančarevo na Trebišnjici i stvaranja akumulacionog Bilećkog jezera, manastir Kosijerevo premešten je na novu lokaciju u selo Petrovići u Banjanima. U svom posedu ovo svetilište imalo je oko 3.000 hektara zemlje, svoje mlinove, a u sklopu porte nalazila se i bolnica.

Posle 1946. godine bivša komunistička vlast oduzela mu je gotovo celokupnu imovinu, a posle premeštanja manastiru je ostala samo nevelika porta i pola hektara neplodne zemlje.

Što se Bilećkog jezera tiče, ono kao i celi sliv Trebišnjice, obiluje izuzetnim lokalitetima za ronjenje. To jezero je izuzetno popularno kod sportskih ronilaca koji u njegovim dubinama mogu da vide čitavo jedno mesto – kuće, puteve, crkve, groblja, ali i fantastični kraški podvodni reljef.

Pored ronilaca, Bilećko jezero je i omiljena destinacija ribilovaca.

Ali ne samo njih – tu mnogi Bilećani i putnici namernici vole da se brčnu leti, jer imaju utisak kao da su na moru – koje ima slatku vodu.

Izvor: (Telegraf.rs / B . B.)

Jedan od inicijatora podizanja spomen-kapele kod Pridvoračke jame Momčilo Janković podsjetio je da su prije 74 godine na svirep način ubijeni viđeniji Srbi iz Pridvoraca i okoline Trebinja, a da izvšioci zločina, njihove komšije muslimani, potpomognuti ustašama iz Hrvatske, nikada nisu kažnjeni.

Na inicijativu potomaka stradalih Srba iz Pridvoraca, 2006. godine podignuta je spomen-kapela uz pridvoračku jamu.

Služenju parastosa kod Pridvoračke jame prisustvovali su potomci ubijenih, kao i mještani ovog naselja, te brojni građani.

Pomen ubijenim Srbima služio je sveštenik Duško Šarović.

Srna

Da bi upotpunili program njihovih susreta i predstavili grad, prvi put prošle godine lokalna zajednica organizovala je "Dane bilećkih proizvoda i stvaralaštva".

Na sajmu je prošle godine bilo između 7.000 i 8.000 posjetilaca, a ove godine prvog dana okupula je oko 10.000 ljudi.

Ovogodišnji bilećki sajam obogatila je i gastro-manifestacija "Cicvarijada" za koju su se prijavila 22 restorana i kulinarske grupe.

Manifestacija je održana u sportskoj dvorani u Bileći.

Srna

“Grupa iz Srbije broji 167 pitomaca i trenutno na ovom okupljanju je najveća. Juče smo došli, jer smo ovim ranijim okupljanjem videli da nam je Bileće malo jedan dan, pa smo došli jedan dan ranije”, rekao je Dragan Vulović iz Srbije.

Svi su jugonostalgici. O Titovoj vojsci rado pričaju. O današnjim armijama uglavnom ćute.
Nakon postrojavanja, i zbora u bilećkoj kasarni, po običaju su pitomci prodefilovali ulicama Bileće. Kiša im nije smetala. A nije ni građanima koji su izašli da pozdrave čuvene bilećke vojnike.

ATV / Ana Bokonjić Buha

Očekuje se prisustvo mještаnа iz Hercegovine i Crne gore i predstаvnikа opštinа Trebinje i Nikšić.

Orgаnizаtori vidovdаnskog čаsа istorije nа Klobuku bili su „Udruženje dobrovoljаcа i rаtnikа, oslobodilаčkih rаtovа, njihovih potomаkа i poštovаlаcа Klobuk“, te Crkvenа opštinа Grаhovo i Udruženje Grаhovljаnа „Stаrа Hercegovinа“.

Zemljotres ovog intenziteta ne može izazvati štetu na objektima, a stanovništvo ga može osjetiti.

Srna

Na deponiji Termoelektrane nalazi se oko 145.000 tona lignita.

Prema Vujičićevim riječima, na rudniku je proizvedeno oko 218.451 tona lignita, što je 109 odsto u odnosu na plan i eksploatisano je otkrivke oko 880.600 metara kubnih, odnosno 105,21 odsto od plana.

Srna

On je ukazao da su prije 75 godina prebilovački mučenici živjeli isto kao i svi ljudi danas - brinuli se, radili, strepili, nadali se, imali, oskudijevali, radovali se i tugovali, nekada pjevali, nekada plakali, maštali, voljeli, snivali, a da "neki drugi ljudi, pustivši u svoja srca zlo i zloga, odlučiše da ih ubiju".

"Ne da im uzmu imanja samo, njihovu radost i tugu, nego mnogo više, naumili su da im oduzmu sami život. I to su zlodjelo i počinili. Ubili su žene, djecu, odrasle ljude, starce i starice. Bacili su ih u jame tamnice, bezdanice, u tamu najkrajnju, u dubinu zemlje. Potom su dijelili plijen, njihova imanja, njihov mal, ovce i konje, volove, voće i povrće, žita i vinograde", naveo je vladika Grigorije.

On je istakao da njima ubrzo, čim je rat završen, nije bilo dato da uživaju u ugrabljenom plijenu, "već da su hodili zemljom zli ljudi, ubice i krvnici, opijali se, lagali, trag zametali i netragom nestajali".

"Konačno, 50 godina poslije stradanja kosti mučenika ugledaše svjetlost i sunce i zasijaše u tami ljudske zlobe kao mir i opomena, a sinovi stradalnika napokon dostojno sahraniše kosti predaka", podsjetio je vladika Grigorije.

On je dodao da ljudi, ipak, od njihovog stradanja ne naučiše mnogo, već da su sinovi zločinaca, sinovi po htjenju i opredjeljenju, bombama i minama razorili započeti hram i kosturnicu i drugi put mučki ubili već ubijene.

"Od njihovih eksplozija podiže se silan pepeo i izbiše nepregledne varnice. Kao i one prve, tako i ove ubice počeše da kao nesrećni tumaraju po svijetu, noseći na sebi pepeo nevinih i spaljenih kostiju kao neizbrisiv trag. A, varnice te strašne eksplozije padoše, pak, nečujno u domove sinova mučenika, u prigušena kandila i počeše smireno i tiho da služe i da svijetle", istakao je vladika Grigorije.

On je naveo da se potomci njihovi, mnogi Hercegovci rasuti po svijetu, stojeći pred tim ikonama moliše Bogu i svecima i razgorijevaše u sebi sjećanje na pretke mučenike, te iz njihove vjere izniče hram Vaskrsenja Hristova u Prebilovcima - bijel i svijetao, sazdan na prahu i kostima nevino ubijenih, sazdan na vjeri u Hrista koji izvede iz ada, iz utrobe zemlje, svaku dušu umrlu i smrću zarobljenu.

"On, Hristos u Prebilovcima izvede iz smrti i prevede u život martire prebilovačke i hercegovačke", rekao je vladika Grigorije i pozvao vjerujući narod, ma gdje da su, da na praznik osvećenja i proslavljenja ovih svetih stradalnika dođu kao na praznik Vaskrsenja.

"Obucite se svečano, pjevaćemo pobjedi, neće to biti opijelo. Dođite, ma gdje da ste i ma koliko daleko bili, čekaće vas oni, mučenici prebilovački, a sa njima čekaće vas i sam Hristos. Zato umijte dušu praštanjem, tijelo mirom i kajanjem, srce pustite da gori kao kandilo, radošću prekrijte lice. Dođite u Prebilovce jer bolje je biti potomak ubijenog nego ubice", naglasio je vladika Grigorije u pozivu.

Osveštenje hrama i Svetu arhijerejsku liturgiju, kako je najavljeno iz Eparhije zahumsko hercegovačke i primorske, služiće NJegova svetost patrijarh srpski Irinej u subotu, 8. avgusta, sa početkom u 8.00 časova.

Hram u Prebilovcima izgrađen je na mjestu spomen-kosturnice u kojoj su bile položene kosti više od 4.000 srpskih žrtava iz doline Neretve u Drugom svjetskom ratu, koja je minirana 1992.

U kripti crkve biće položene kosti koje su pronađene i sakupljene na ovom lokalitetu po povratku Srba u ovo mjesto.

Masakr u Prebilovcima kod Čapljine jedan je od nakrvavijih pokolja civilnog stanovništva u toku Drugog svetskog rata. Više od 650 ljudi, mahom žena, među kojima i 300 djece, brutalno je ubijeno i udarcima sjekirama i gvozdenim pajserima u glavu, bačeno u obližnju jamu Golubinka pored mjesta Šurmanci.

Osim Prebilovčana, surovu smrt u bezdanu ogromne jame našlo je još i nekoliko hiljada Srba iz drugih hercegovačkih gradova koji su živi pohvatani u organizovanim ustaškim racijama.

Likvidacije su rađene uglavnom oštrim hladnim oružjem, noževima, sjekirama, testerama, kosama, tupim predmetima, maljevima, lopatama, gvozdenim šipkama i drugim predmetima.

U masakru je učestvovalo oko 1.000 ustaša predvođenih lokalnim fanatizovanim hercegovačkim fratrima, mahom đacima širokobriješke franjevačke gimnazije.

Da bi prikrili svoju monstruoznu prošlost, potomci koljača su 1992. minirali spomen kosturnicu srpskih novomučenika kao i Hram Sabora srpskih svetitelja koji se nalazio u sklopu kosturnice. Sa nekoliko tona eksploziva, spomen-kosturnica sa kostima 4.000 mučenika, dignuta je u vazduh i uništena do temelja.

SRNA